سوابق آجر قدیمی در ایران

سوابق آجر قدیمی در ایران

آجر قدیمی

شاید جالب باشد اگر راجع به سوابق آجر قدیمی در ایران با شما صحبت کنیم. آجر ها نقش بسیار موثری در معماری ایران باستان داشته اند. حدود یک هزار سال پیش از میلاد قبل از پیدایش تمدن مادها و پارس ها، تاریخ ایران در اختیار ایلام بوده است. از آثار عمده آن ها می توان به مکان قدیمی شوش، آثار هفت تپه، شهر قدمتی چغازنبیل و نقش برجسته های ایلامی و … اشاره کرد.

خشت زدن و پختن آن روشی بسیار قدیمی بوده است که قدیمی ترین آن ها برمی گردد به گنج دره که دست ساز بوده  است. در واقع بابلی ها خشت زدن و پختن آجر را اختراع کردند. اگر بخواهیم واژه ی آجر را باز کنیم، این واژه ریشه در زبان بابلی دارد و اصطلاحا به خشت‌هایی می گفتند که قوانین مکتوب را روی آن ها می نوشتند مانند منشور قانون حمورابی که روی خشت بزرگی نوشته شده بود و امروزه در موزه می توان آن را دید. کهن ترین لوح خشتی یا آجری برمی گردد به دوران سارگن که ۲۴۰۰ سال قبل از میلاد وجود داشته است. پس می توان نتیجه گرفت با سوابق باستانی که از آجر دریافتیم، آجر در بین مصالح ساختمانی  قدیمی ترین جایگاه را به خود کسب کرده است چرا که به گفته ی باستان شناسان قدمت آن به حدود ده هزار سال پیش می‌رسد.

بهر حال تولید و استفاده از آجر های قدیمی در جاهای دیگری مانند هندوستان هم حدود شش هزار سال می باشد. آجر و دانش مصرف آن به ترتیب از آسیای غربی به طرف غرب و مصر و بعد از آن به روم، چین و هندوستان پیش رفته است. این فن نظر اروپایی ها را هم به خود جلب کرد تا جایی که در سده چهارم، مصرف آجر توسط اروپایی ها هم رواج پیدا کرد اما طولی نکشید که مدتی بعد از رونق خود افتاد. ولی از سده ۱۲ میلادی در بین ایتالیایی ها دوباره محبوب شد و رواج پیدا کرد.

اگر بخواهیم بدانیم که اولین ساکنانی که به ساخت آجر دست پیدا کردند، ساکنانین نواحی خوزستان و بین‌النهرین هستند. شاید این ساکنین اولین بار در کوره ها و اجاق هایشان شاهد پخته شدن و سفت شدن گل در آتش بوده اند. و به همین خاطر اولین تجربه ی آن ها از ساخت آجر های اولیه به وجود آمد. بهر حال چون مصالحی چون چوب و سنگ در دسترس این اقوام نبود، از خاک برای مصالح ساختمانی و اجزای اصلی آن استفاده کردند.

بقایای کوره های باستانی را می توان در ایران پیدا کرد که حاکی از فعالیت ساکنین آن زمان برای ساخت آجر می باشد. می توان به کوره‌های سفال و آجر پزی در شوش و سیلک کاشان اشاره کرد که بسیار قدیمی اند و زمان آن به هزاره چهارم پیش از میلاد برمی گردد.

پیش از ایلام هم شواهدی از وجود آجر وجود دارد، این شواهد در تپه آکرویل مشاهده شده . کاوشگران فرانسوی در بالاترین قسمت این تپه یک قلعه با آجر ساختند. این قلعه ی فرانسوی مانند زیگورات در پنج طبقه بوده که گذر زمان آن را خراب کرده است. در کل سه طبقه از آن باقی مانده که مرمت شده است. همچنین کتیبه هایی از جنس آجر و خشت خام در معبد چغازنبیل وجود دارد. حتی از آجر ها در نمای و داخل آن هم بکار گرفته شده است.

بعد از ایلامی ها می رسیم به تمدن ماد ها. که در سده هفتم پیش از میلاد مقر پادشاهی خود را بنا نهادند.معماری مادها هم از خصوصیات ویژه ای برخوردار است و از بخش هایی متشکل می شود. در اینجا آن ها را نام می بریم:

معماری صخره‌ای

معماری معمولی

می توان آثاری از این معماری ها را در مکان هایی مانند تپه هگمتانه، تپه نوشیجان ملایر،گودین تپه و … مشاهده کرد. اکنون می دانیم که صنعت آجر پزی قبل از تمدن هخامنشی در ایران روند خود را پیش رفته و تکامل پیدا کرده است. در دوره ی هخامنشی هم استفاده های فراوانی از خشت و آجر ها شده است. آجرهایی که از آن ها استفاده شده، آجر های لعابی است که در ساختمان ها می باشد. از جمله آجر مصارفی که در مکان های دوره هخامنشی استفاده شده است، در ساختمان پاسارگاد و پرسپولیس و شوش می باشد که به غیر از مقاومت، تنوع، سالم ماندن آن ها بعد از چندین قرن امری بسیار جالب و عجیبی می باشد.

آجرهای لعاب دار منقوش و برجسته در دوران هخامنشی بسیار متداول بوده است؛ از این آجر ها برای تزیین کاخ‌ها مصرف می شده است. می توان کاشی های لعاب دار شوش و تخت جمشید را مشاهده کرد.

در کل آجر و مصارف آن در سرزمین ایران باستان در دوران پیش از اسلام و همچنین دوران ساسانیان متداول بوده است. باز می توانیم استفاده کاربردی از آجر ها را در بناهای بزرگی چون طاق کسری و پل دختر مشاهده کرد. آجر ها قدمت باستانی در ایران داشته اند. تا کنون آجر را می توان جزء پرمصرف ترین مصالح در ساخت نماها و همچنین نماهای داخلی، دیوار چینی ها و در ساخت کوره های ذوب آهن نام برد. امروزه در ساخت ساختمان های مدرن هم از نمای آجر استفاده می کنند. می توان در سطح شهر تاثیر آجر نما را در ساختماها و بناها ی اطراف آن مشاهده نمود.

شرکت آجر سفال ایران

 آجر سفال ایران ، پیشگام در زمینه ارائه جدیدترین محصولات آجر ، آجر نما ، آجر نسوز ، اجر سه گل ، آجر ۱۰ سوراخ ، آجر قزاقی ، آجر قالب کوچیک ۵ ، آجر بهمنی ، آجر ۵/۵ ممتاز و آجر سفال اصفهان در بازار ایران با دستگاه های تمام اتوماتیک و بالاترین کیفیت و تنوع و همچنین عرضه آجر با مناسب ترین قیمت بین رقبای موجود در بازار آجر جهت مصارف مختلف ساختمان در ایران می باشد.