بلوکهای ساختمانی چیست؟
بلوک های ساختمانی یک قطعه مجزا و پیش ساخته از سیمان و سایر مواد اولیه ساخت و ساز است که می‌تواند به عنوان بخشی از سازه مورد استفاده قرار گیرد. بلوکهای ساختمانی به عنوان یک بخش مجزا در بدنه سازه بتنی یا فولادی به کار گرفته میشود و سرعت ساخت و ساز را افزایش می‌دهد. استفاده از این بلوکها به معنی کاهش استفاده از مواد خام در محل پروژه است و سرعت ساخت و ساز به طور چشمگیری افزایش می‌یابد.
نکته بسیار مهم در مورد بلوکها این است که انواع مختلفی از آنها ساخته شده است و هر پیمانکاری می‌تواند با توجه به نیاز خود، مدل‌های مختلفی از آنها را به کار ببرد. برخی از این بلوکها بر پایه سیمان ساخته شده و برخی دیگر از سایر مواد ساختمانی مانند لیکا و گل رس.
انواع بلوکهای ساختمانی کدام اند
سیمانی، لیپر، لیکا، هبلکس، سفالی و بلوک پرلکس
یکی از پرکاربردترین انواع مصالح در صنعت ساختمان سازی بلوک می باشد. بلوکها در انواع مختلفی وجود داشته و در تولید آن از متریال مختلف استفاده می شود که در این میان بلوکهای بتنی و سفالی بیشترین استفاده را در میان سایر بلوکها دارند
در ساخت بلوک از ترکیب سیمان ، آب ، ماسه و دیگر سنگدانه ها استفاده می شود
بلوکهای سیمانی
بلوکهای سیمانی نمونه ای از انواع بلوک استاندارد می باشند که در دو دسته باربر و غیرباربر قرار می گیرند.
بلوکهای سیمانی معمولی
در ساخت بلوکهای سیمانی معمولی از شن و ماسه طبیعی رودخانه استفاده می شود. چگالی این گونه بلوکها پس از انجام فرآیند خشک شدن حدود ۲۰۰۰ کیلوگرم بر متر مکعب می باشد. تولید این گونه بلوکها در فرم های مختلف و به دو صورت بلوکهای سیمانی دیواری و بلوکهای سیمانی سقفی صورت می گیرد.
بلوک سیمانی سبک
به بلوکهای سیمانی که چگالی آن ها ۱۷۰۰ کیلوگرم بر متر مکعب باشد،بلوک سبک یا پوکه ای گفته می شود. بلوکهای سیمانی سبک بر اساس چگالی آن ها در چهار دسته رده بندی می شوند:
سیمانی سبک رده یک: چگالی این بلوکها پس از خشک شدن در حدود ۵۰۰ تا ۷۰۰ کیلوگرم بر مترمکعب می باشد.
سیمانی سبک رده دو: چگالی این بلوکها پس از خشک شدن در حدود ۷۰۰ تا ۱۰۰۰ کیلوگرم بر متر مکعب می باشد.
سیمانی رده سه: چگالی این گونه بلوکها پس از خشک شدن در حدود ۱۰۰۰ تا ۱۷۰۰ کیلوگرم بر متر مکعب می باشد.
سیمانی رده چهار: چگالی این گونه بلوکها پس از خشک شدن در حدود ۱۷۰۰تا ۲۰۰۰ کیلوگرم بر متر مکعب می باشد. این بلوکها در دسته بلوکهای نیمه سبک قرار می گیرند.
یاد آوری۱:بلوک سیمانی رده چهار جزو بلوکهای نیمه سبک محسوب می شود.
بلوک نیمه سبک
به بلوکهایی گفته می شود که چگالی آن ها در محدوده (۲۰۰۰-۱۷۰۰) کیلوگرم بر متر مکعب باشد.
مواد تشکیل دهنده
سیمان مناسب برای ساخت بلوکهای سیمانی سبک باید یکی یا ترکیبی از موارد زیر باشد:
سیمان پرتلند
سیمان پرتلند سرباره ای
سیمان پرتلند آهکی
سیمان بنایی
سیمان مرکب
سیمان پرتلند سفید
سبک دانه ها:
برای ساخت بلوکهای سیمانی سبک، سبک دانه هایی مانند پوکه معدنی ،رس منبسط شده یا مخلوطی از هر دو و یا هر نوع سبک دانه پایه معدنی یا سنگدانه ای با بلوکهایی ساخته شده قابل استفاده است.
یادآوری:ترکیبی از سبک دانه های معدنی و آلی نیز در ساخت بلوکهای سیمانی سبک استفاده می شود.
استفاده از مواد افزودنی مانند آهک ساختمانی،پودر سنگ،افزودنی های شیمیایی برای دستیابی به ویژگی های کاربردی خاص،مجاز است.
شکل بلوک
بلوکهای سیمانی سبک ساختمانی را میتوان به شکل مکعب مستطیل یا اشکال ویژه هندسی تولید کرد.
سطح نمای بلوکها می تواند صاف یا نقش دار باشد. برای ایجاد اتصالات بهتر،سطوح جانبی این بلوکها (سطوح غیر نما)می تواند دارای کام و زبانه باشد.
بلوک سیمانی یکی از کاربردی ترین مصالح در امر ساخت و ساز میباشد؛ این سازه های سیمانی به قطعاتی اطلاق میشوند که در ابعاد و اندازه های مختلف ساخته می شوند و با توجه به نوع کاربردشان در ساختن آنها از مصالح مختلفی استفاده میکنند.
هر کشوری با توجه به شرایط اقلیمی و نوع زندگی از مصالح مختلفی بهره میبرد و در کشور ما به دلیل شرایط عمومی حاکم، بلوکهای سیمانی استفاده ی متداولی دارند.
اجزای تشکیل دهنده ی بلوکهای سیمانی عمدتا از مواد زیر تشکیل شده است
*سیمان پرتلند
*مصالح سنگی(مخلوط شن و ماسه)
*آب
مواد تشکیل دهنده این مصالح باید بر اساس میزان تعیین شده برای مقاومت مورد نظر، با دقت بالایی بر حسب وزن و حجم پیمانه شده و مورد استفاده قرار گیرد.
پس از اندازه گیری دقیق، مصالح با یکدیگر مخلوط شده و قالب گیری میشوند. در مرحله ی آخر نیز عمل آوری و محافظت از بتن در برابر اثرات نامطلوب محیطی مثل گرما و تابش آفتاب، بارندگی، سرما و یخبندان انجام میگیرد.
از نظر ظاهری به دسته های زیر تقسیم میشوند:
*توخالی باربر
*توخالی غیر باربر
*توپر
*آجر بتنی
اما در نهایت مقاومت فشاری بلوک سیمانی توخالی غیر باربر نباید کمتر از ۴۰ باشد و غیر باربرها نیز باید مقاومت فشاری در حدود ۶۰ کیلوگرم بر سانتی متر مربع را داشته باشند.
مصالح کاربردی در ساخت بلوکهای سیمانی
از نظر محل استفاده در ساختمان ها نیز بلوکها دارای انواع مختلفی هستند که شامل موارد زیر میشود:
*دیواری توکار و نماکار
*تیغه ای
*ستون
*سقفی
بلوکهای سیمانی از لحاظ وزنی نیز به سه گروه تقسیم میشوند:
سنگین
نیمه سبک
سبک
لازم به ذکر است که هرچه وزن بلوکهای سیمانی بالاتر رود، تاب فشاری آنها نیز افزایش خواهد یافت.
بلوکهای سیمانی از نظر ابعاد نسبت به بلوکهای سبک بزرگتر هستند و ضخامت بیشتری را نیز دارا میباشند. کاربرد این نوع در سازه های بنایی یا ساخت دیوار های محوطه است.
دیوار چینی های داخل حیاط
دیوار چینی ساختمان
سقف های تیرچه بتنی
هنگامی که هدف از ساخت دیوار تقسیم و جداسازی فضا یا عوامل دیگری غیر از تحمل فشار نیرو باشد، به طور سراسری از بلوکهای توخالی استفاده میکنند.
ولی اگر در بعضی از قسمت های ساختمان احتیاج به دیوار باربر باشد، در موقع چیدن آنها حفره های بلوک را از سیمان پر میکنند و گاهی هم برای دستیابی به مقاومت بیشتر از میلگرد فولادی استفاده میشود.
کاربرد بلوکهای سبک
این نوع بلوکها در سقف های تیرچه از جنس سیمان و بتن مورد استفاده قرار میگیرند.
بلوک سیمانی در دو نوع توپر و توخالی ساخته میشود. بلوک توخالی دارای حفره های سراسری هستند و در انواع مختلفی مانند بلوکهای دو سوراخه و سه سوراخه و … ساخته میشوند.
نکاتی که در رابطه با این موضوع باید مد نظر داشت این است که :
*حجم فضای خالی در این بلوکها نباید از ۵۰ درصد کل حجم بلوک بیشتر باشد تا مقاومت فشاری کاهش پیدا نکند.
*مجموع اندازه ی قسمت های توخالی بلوک از دو سوم طول در همان جهت بیشتر نباشد.
*ضخامت جداره ها در بلوکها از ۴ سانتی متر کمتر نباشد.
*بلوک سیمانی، توخالی، سنگین، ساده و مستطیل شکل و بدون عیب و نقص باشد.
*سطح بلوک باید به گونه ای باشد که هنگام اندودکاری چسبندگی کافی را ایجاد نماید.
اصول استفاده از بلوکهای سیمانی در ساختمان
خیساندن بلوک
بلوک را قبل از نصب شدن کاملا به وسیله ی آب خیس میکنند و حتی در حین کار نیز رطوبت بلوک نباید از بین برود. این کار باعث میشود تا آب ملات توسط بلوک جذب نشود و در نتیجه ملات چسبندگی خود را حفظ نماید.
ملات گذاری
هنگام ساخت دیوار، اگر دیوار مورد نظر برای تقسیم بندی باشد ملات فقط روی جداره های خارجی به صورت دو نوار جدا از هم پخش میشود. در این حالت دیوار به عنوان یک عایق خوب صوتی و حرارتی عمل میکند.
اما اگر دیوار باربر و یا دیوارنما باشد، ملات را روی کلیه ی سطوح ملات خور بلوک سیمانی همچنین روی جداره های داخلی و خارجی هم پخش میکنند.
بندهای افقی و قائم
شمشه و تراز، ریسمانی کردن کار، شرایط محیطی و نگهداری از دیوار، بندکشی دیوار با بلوک سیمانی دقیقا مانند زمانی است که با آجر کار میکنند.
عرض دیوار
دیواری که با استفاده از بلوکهای سیمانی ساخته میشود باید بلوکهایی هم عرض داشته باشد یعنی دیوار ۲۰ سانتی متری باید با بلوکهای ۲۰ سانتی متری ساخته شود و به همین ترتیب دیوارهای مشبه نیز ساخته میشود.
قطعه کردن بلوکها، اشتباه ترین کار
تا حد امکان نباید از بلوکهای خرد شده برای ساخت دیوار استفاده کرد، چرا که بلوکهای خورد شده مقاومت بالایی ندارند و بر اثر ضربه ای که به آنها وارد میشود کلیه ی قسمت های بلوک ترک خورده میشوند.
بلوک چینی
زمانی که مصالح لازم جهت ساخت دیوار فراهم شد، برای بلوک چینی ابتدا قسمت های انتهایی و گوشه ی دیوار چیده میشوند سپس قسمت های میانی را با بلوک چینش میکنند؛ به این صورت که قسمت های انتهایی همیشه ۴ الی ۵ رج بالاتر از قسمت های میانی باشد.
عمل بلوک چینی باید با دقت و یکنواخت انجام شود به طوری که هیچ قسمتی از دیوار بیش از ۵ ردیف از قسمت های دیگر بالاتر نباشد.
اصول و استانداردها
بلوک مصرفی در هر پروژه باید از لحاظ ویژگی های فنی و ظاهری با مشخصات نقشه و استانداردهای اعمال شده توسط مهندسین مطابقت داشته باشد.
استفاده از بلوکهای سیمانی باعث صرفه جویی در مصرف مصالح میشود، زمان اجرا را کاهش داده و بیشتر از دیگر مصالح سبب عایق شدن سازه در برابر حرارت و صوت میشود و حمل آسانی دارد.
دمای محیط و عوامل متعدد دیگری بر روی کیفیت نهایی بلوک تولید شده تاثیر گذار خواهند بود بنابراین بهتر است تولید در محیط باز را متوقف نمود و برای جلوگیری از تاثیر نور، باران و باد بر کیفیت بلوکها به یکی از روش های زیر اقدام به عمل آوری بلوک نمود:
عمل آوری با استفاده از آب
در این روش تجهیزات خاصی نیاز نیست، تنها آب پاشی به موقع و با احتیاط که به بدنه ی بلوکها آسیب نزند کافی است، این عمل به عنوان یک سرپناه برای جلوگیری از صدمات احتمالی تابش نور، خورشید، باد و باران عمل میکند. این روش یک هفته وقت برای تکمیل دوره ی ساخت نیاز دارد.
عمل آوری با استفاده از گرما
در این روش بلوکها را در مقابل دستگاه های گرمایشی که مجهز به بادبزن هستند قرار میدهند تا هوا بین آنها جریان داشته باشد. نکته ای که باید حتما رعایت شود این است که اگر با استفاده از این روش اقدام به عمل آوری بلوکها میکنید باید محافظی روی بلوکها قرار دهید تا رطوبت و گرمای آنها حفظ شود.
عمل آوری با استفاده از بخار آب
در صورتی که هدف صرفه جویی در زمان باشد از این روش بهره گرفته میشود، برای تولیدات انبوه نیز ازبخار آب استفاده میکنند.
تنها روشی است که در آن نیازمند اتاقی با تجهیزات خاص میباشد که کاهش و افزایش دما در آن به آرامی صورت میگیرد تا بلوکها ضمن اینکه در حال آماده شدن هستند رطوبت موجود در بتن خود را از دست ندهند.
در عمل آوری با استفاده از بخار آب حدود یک روز زمان نیاز است تا بلوکها به طور کامل آماده شوند.
بلوک سفالی
یکی از پرکاربردترین انواع بلوکها که در ساختمان سازی مورد استفاده قرار می گیرد، بلوک سفالی می باشد. این بلوکها در ابعاد مختلف تولید می شوند و در بخش های غیر باربر ساختمان مورد استفاده قرار می گیرند. از این بلوکها در دیوار و سقف تیرچه بلوک استفاده می شود. از مزایای این گونه بلوکها می توان به مقاومت آن ها در برابر آتش سوزی، استفاده به عنوان عایق حرارتی، استحکام کافی و صرفه اقتصادی آن ها اشاره کرد. در کنار مزایای نام برده استفاده از این بلوک معایبی نیز به همراه دارد. برای مثال استفاده از این بلوک در ساختمان سازی زمان اجرایی بالایی دارد. این بلوکها از وزن بالایی برخوردار می باشند که می تواند باعث افزایش وزن ساختمان نیز شود.
تفاوت بلوک سفالی و سیمانی
بلوک سیمانی همان بلوکهای معمولی و رایج در سطح بازار هستند که از ماسه سنگ، سیمان و احتمالاً برخی مواد افزودنی شیمیایی ساخته میشوند. این بلوکها انواع مختلفی دارند که برخی از آنها به صورت سقفی و برخی نیز به صورت دیواری مورد استفاده قرار میگیرند.
بلوک سفالی ازجمله بلوکهای ساختمانی مقاوم در برابر حرارت و صوت هستند که میزان تراکم آنها نسبت به بلوکهای سیمانی بیشتر است و از لحاظ ظاهری نیز با یکدیگر تفاوت محسوسی دارند. مواد به کار رفته در بلوکهای سفالی همانند آجرهای سفالی است که از گل رس به عنوان اصلی‌ترین ماده اولیه آن یاد میشود.
- بلوک سفالی نسبت به سیمانی از تراکم بیشتری برخوردار است و به همین دلیل در برابر حرارت و صوت عایق است؛
- وزن بلوکهای سفالی نسبت به بلوکهای سیمانی هم اندازه خود بیشتر است که به وجود خاک رس در بدنه آنها بر می‌گردد؛
- از لحاظ استحکام، بلوکهای سیمانی اگر به صورت استاندارد ساخته شده باشند، مقاومت بالاتری نسبت به بلوکهای سفالی دارند؛
- تنوع در طراحی و شکل بلوکهای سفالی بسیار بیشتر از بلوکهای سیمانی است و میتوان آنها را در قالب‌های مختلفی تولید کرد؛
- مقاومت هر دو نوع بلوک ساختمانی در برابر آتش سوزی بالاست و به همین دلیل استفاده از آنها به جای بلوکهای فوم یا استایرنی رواج بیشتری دارد و معمولاً در مدل سقفی نیز از آنها استفاده میشود؛
- مهم‌ترین ایرادی که به بلوکهای سفالی وارد است، احتمال وجود آهک در مواد اولیه آنها در محل ساخت و ساز است که باید این موضوع به طور دقیق مورد بررسی قرار گیرد. این در حالی است که در مورد بلوکهای سیمانی این مسئله کمتر دیده میشود و میزان آن در صورت وجود قابل چشم پوشی است.
بلوک لیپر
نمونه ای از بلوکهای سیمانی سبک می باشد که از پرلیت که نوعی پوکه صنعتی است، ساخته شده است. از ویژگی های این بلوکها می توان به عایق بودن آن ها اشاره کرد. در تولید این بلوکها از روش اتوکلاو استفاده می شود. از مزایای این گونه بلوکها می توان به عدم اشتغال پذیری و مقاومت بالای آن ها اشاره کرد. این بلوکها قابلیت رنگ پذیری و برش نیز دارند.
بلوک لیکا
از ترکیب سبک دانه ها با سیمان و آب تشکیل می شود. این بلوک از تخلخل بالاتری نسبت به بتن نیمه سبک برخوردار می باشد. بلوک لیکا به دو شکل توپر و توخالی بوده و کاربرد آن ها در دیوار و سقف می باشد. بلوک سه جداره لیکا در دیوارهای خارجی استفاده شده و عایق حرارتی و صوتی بسیار فوق العاده می باشد.
بلوک گازی هبلکس (aac)
بتن های هوادار اتوکلاو شده ای هستند که استفاده از آن ها باعث کاهش وزن ساختمان شده و به دلیل دارا بودن خواص عایقی خود در کاهش مصرف انرژی نیز کارگشا می باشند. بتن های هوادار اتوکلاو شده با نام بلوک aac نیز شناخته می شوند. در تولید بلوک هبلکس از سیمان، پودر سیلیس، آهک، آب، پودر آلومینیوم و سایر مواد افزودنی استفاده می شود.
بلوک AAC به نوعی از بتن سبک و دارای تخلخل گفته میشود که در ساختمان سازی به کار می‌رود. وزن کم AAC در کنار عایق گرما و سرما بودن دلیل اصلی استفاده از aac در ساختمان سازی است. aac با نام اصلی بتن هوادار اتوکلاو شده از بتن‌های قدیمی اتوکلاو نشده یا بلوک NAAC متمایز میشوند.
تفاوت بلوک AAC با بلوک NAAC
هر دو بلوک نام برده شده، بلوک متخلخل سبک هستند که در ساختمان سازی به کار می‌روند و ویژگی‌های مشابهی نیز دارند. AAC به بلوکی گفته میشود که به روش‌های گازی ساخته شده است و پف میکند. بعد از این مرحله بلوک را می‌برند و به قطعات مورد نظر در دمای بالای ۲۰۰ درجه سانتی گراد استفاده میکنند
وزن مخصوص aac از بلوک naac کمتر است و به همین دلیل مقاومت بیشتری دارد
بلوک aac ویژگی های بسیاری میتوان اشاره کرد سهولت ، سرعت و ایمنی در ساختمان سازی اتلاف انرژی کمتر و مقاومت بیشتر در ساختمانهایی که از بلوک aac استفاده کردند بسیار مورد توجه قرار گرفته است
مزایای بلوک aac
همان گونه که در بالا اشاره شد، این گونه بلوکها از وزن کمی برخوردار می باشند که همین امر می تواند در کاهش وزن ساختمان تاثیرگذار باشد. هم چنین می تواند به عنوان یک عایق حرارتی نیز مورد استفاده قرار گیرد.
معایب بلوک aac
استفاده از بلوک aac معایبی نیز به همراه دارد. که از جمله می توان به قیمت بالای آن ها، استحکام نسبتا پایین، عدم سازگاری این گونه بلوکها با محیط زیست و آسیب پذیری آن ها اشاره کرد.
بلوک clc
بلوک پرلکس که با نام بلوک clc نیز شناخته می شود، بلوکهای بتنی سبک وزنی هستند که در صنعت ساختمان سازی مورد استفاده قرار می گیرند. این بلوک از تزریق فوم به بتن متشکل از سیمان و ماسه ریزدانه به دست می آید. از این بلوک می توان به جای آجر و سفال در ساخت دیوار استفاده کرد.
کاربرد بلوک پرلکس : از این بلوک به دلیل عدم نفوذ پذیری رطوبت در ساختمانهای مسکونی انبارها هتل ها و مراکز تجاری در کف سازی ساختمان و دیوارچینی ساختمان و به طور کلی در پروژه های صنعت ساختمان کاربرد دارد
مزایای بلوک پرلکس ( clc)
- سرعت و سهولت در اجرای کار
- عایق صوتی مناسب به دلیل ساختار مجوف و حفره ای آن
- عایق رطوبت
- عدم قابلیت اشتعال و آتش سوزی به دلیل داشتن ساختاری متخلخل
- داشتن فاق و زبانه جهت چفت شدن به یکدیگر
معایب بلوک پرلکس (clc)
- عدم استحکام کافی در متصل نبودن کامل به سازه
- غیر قابل استفاده در دیوارهای باربر
- کاهش فضای مفید ساختمان به دلیل حجیم بودن بلوکها
- به دلیل استفاده از ماده سیلسی در مواد تشکیل دهنده از آن به عنوان مصالح غیر اقتصادی و گران قیمت نام برده می شود
تشخیص بلوک مرغوب از نامرغوب :
- لبه های بلوک مرغوب باید محکم و سخت باشد و اگر با دست لبه های بلوک نامرغوب را فشار دهید حتما خرد می شود که این به علت کمبود سیمان در ملات و یا عدم اختلاط سیمان با ماسه یا پوکه و یا آبیاری کم و یا نا مناسب بلوک است
- بلوک محکم و درجه ۱ اگر از ارتفاع حدود ۱٫۵ متر روی زمین خاکی سفت بیفتد نباید بشکند و یا از ارتفاع یک متری روی زمین بتنی بیفتد نیز نباید بشکند
- بلوکهای مرغوب رنگی یکدست و رو به تیره دارند ( رنگ سیمان ) اگر متوجه رنگارنگی بلوکها شدید بدانید که یا ملات ها با میکسر هم نخورده است و یا اپراتور میکسر نسبت به اختلاط را در هر نوبت دلخواه میگیرد
- بلوکی نامرغوب است که در ملات آن خاک باشد که این خاک به مرور باعث عدم سخت شدن کامل میشود
- بلوکی مرغوب است که دانه بندی درشت و زمخت داشته باشد و بلوک نامرغوب دانه بندی ریز دارد که استحکام این دو بسیار متفاوت است
مطالب زیر را حتما بخوانید:
انواع بلوک ساختمانی
انواع بلوک ساختمانی کدام اند بلوک سیمانی ، بلوک لیپر ، بلوک لیکا ، بلوک هبلکس ، بلوک سفالی و بلوک پرلکس از پرمصرف ترین مصالح ساختمانی انواع بلوک ساختمانی...
جزییات بیشتر
قوانین ارسال دیدگاه در سایت لفتون